၂၀၁၇ ခုုနစ္၊ နို၀င္ဘာလ (၂၁) ရက္ေန႔တြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအလုပ္သမားအဖြဲ႔အစည္း (ILO) နွင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာ၀န္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB) တို႔ပူးေပါင္း၍ ျမန္မာနိုင္ငံရိွ မသန္စြမ္းသူမ်ား၏ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း တိုုးျမွင့္ေစရန္ ႏွင့္ ၎တိုု႔အေပၚ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈမ်ားကိုု ပေပ်ာက္ေစရန္ ရည္ရြယ္၍ အလုုပ္႐ံုုေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုုက်င္းပခဲ့သည္။ ယင္းအလုုပ္႐ံုုေဆြးေႏြးပြဲသိုု႔ နယ္ပယ္ ေပါင္းစံုုမွ ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္သူမ်ားျဖစ္သည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ အလုုပ္သမားသမဂၢမ်ား၊ မသန္စြမ္း အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနွင့္ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ  အေယာက္ (၁၀၀) ခန္႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ 

ထိုအလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲသည္ နိုင္ငံတကာမွက်ြမ္းက်င္သူမ်ားထံမွ အျခားနိုင္ငံမ်ား၏အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို ေလ႔လာနိုင္သည့္ အခြင့္အေရးတစ္ခုျဖစ္သည္။ မသန္စြမ္းမ်ားအတြက္ အလုပ္ခန္႔ရာတြင္ ေဝပံုက်ႏုန္းထား သတ္မွတ္ထားျခင္း၏ေကာင္းက်ိဳး ႏွင္႔ ဆိုးက်ိဳးမ်ား၊ အလုပ္အကိုင္ဆိုင္ရာ လမ္းညႊန္ၿပသေပးၿခင္းႏွင္႔ ရွာေဖြေပးၿခင္းအစီအစဥ္မ်ား၊ မသန္စြမ္းမ်ားအတြက္ နည္းပညာ ႏွင္႔ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ဆိုုင္ရာ ပညာရပ္မ်ား ေလ့က်င့္၊ သင္ၾကားေပးျခင္း (TVET) တိုု႔ အပါအဝင္ မသန္စြမ္းမ်ားပါ၀င္နိုင္ရန္အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္္ငန္းမ်ား၏ ပံ႔ပိုးေဆာင္ရြက္ေပးမႈမ်ား အစရွိေသာ မသန္စြမ္းမ်ားအလုပ္အကိုင္ အခြင္႔အလမ္း တိုးတက္ေစမည့္နည္းလမ္းမ်ားကိုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။

ILO မွ Rory Mungoven က ‘ျမန္မာနို္င္ငံက မသန္စြမ္းသူေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို အတည္ျပဳလက္မွတ္ေရးထိုးထားၿပီး   မသန္စြမ္းသူေတြရဲ႔ ရပိုင္ခြင့္ႏွင့္ပတ္သက္တဲ့  အေရးႀကီးတဲ့ ဥပေဒအသစ္ ကိုလည္း ျပဌာန္းထားပါတယ္။ ဒီအလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲမွာ  လုပ္ငန္းခြင္တြင္းခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြကို အဆံုးသတ္ဖို႔နဲ႔  မသန္စြမ္းမ်ားအတြက္အလုပ္ကိုင္နွဲ႔ ေလ့က်င္႔မႈ အခြင္႔အလမ္းေတြ ပိုမိုဖန္တီးေပးဖို႔  အစိုးရ၊ မသန္စြမ္းအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အလုပ္ရွင္မ်ားနွင့္ အလုပ္သမား အဖဲြ႔အစည္းတို႔အတူတကြ ေဆြးေႏြးနိုင္ခဲ့ပါတယ္’ ဟုေျပာသည္။

MCRB မွ ဒါရိုက္တာ ဗစ္ကီဘိုမန္ က  “မသန္စြမ္းေတြကို အလုပ္ခန္႔ထားတဲ႔အတြက္ စီးပြားေရး လုုပ္ငန္း ေတြမွာ အက်ိဳးအၿမတ္အမ်ားႀကီးရိွတယ္ဆိုုတဲ့ သာဓက ေကာင္းေကာင္းေတြက ရိွၿပီးျဖစ္တယ္၊ ဥပမာ ေျပာရမယ္ဆိုုရင္ အလုုပ္ၾကိဳးစားတဲ့၀န္ထမ္းေတြ၊ အလုုပ္ၿမဲတဲ့ဝန္ထမ္းေတြ၊ ပင္ကိုပါရမီမ်ိဳးစံုုရိွတဲ့ ဝန္ထမ္း ေတြနဲ႔ ေဖာက္သည္ေတြ ပိုုမိုုရရိွႏိုုင္ၿပီးေတာ့ ကုမၸဏီရဲ႕ ကုန္အမွတ္တံဆိပ္ဟာလည္း ပိုုမိုနာမည္ႀကီးလာျခင္း တိုု႔ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာနိုင္ငံကစီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအေနနဲ႔ “မသန္စြမ္းေတြရဲ႕ အရည္အခ်င္းကိုု ယံုုၾကည္ေစရန္” လိုအပ္ၿပီး မသန္စြမ္းေတြကို အလုပ္ခန္႔ထားေရး၊ အရည္အေသြး ၿမွင္႔တင္ေပးေရး၊ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ေရရည္တည္ၿမဲေရးတုိ႔ အတြက္ ပိုမို လုပ္ေဆာင္လာဖို႔လိုပါတယ္။ မသန္စြမ္းသူေတြ အေနနဲ႔လည္း  စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြက မသန္စြမ္းေတြ တန္းတူညီမွ် အလုပ္အကိုင္အခြင္႔ အလမ္းေတြရရွိဖို႔ ေထာက္ခံအားေပးမႈေတြရွိတယ္ဆိုတာ ပိုမိုယံုၾကည္မႈ ရွိဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးပြဲကို  က်င္းပရတာပါ။ က်မတို႔ အေနနဲ႔ တၿခားႏုိင္ငံမွာ လက္ေတြ႔က်င့္သံုးေနတဲ႔ နည္းလမ္းေတြရယ္ အခြင့္အလမ္းေတြနဲ႔ အေလ့အထေကာင္းေတြကို ပိုမို နားလည္သေဘာေပါက္ေစခ်င္ပါတယ္။ မသန္စြမ္းအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔  အလားအလာရွိတဲ့ အလုပ္ရွင္ေတြၾကား ခ်ိတ္ဆက္မႈေတြ ပိုမိုၿပဳလုပ္ေစခ်င္ပါတယ္။”

မသန္စြမ္းအဖဲြ႔အစည္းမ်ားမွ ျမန္မာနိုင္ငံမ်က္မျမင္မ်ားအသင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမသန္စြမ္းသူမ်ား ေရွ႕ေဆာင္အဖြဲ႔ (MILI)၊ ျမန္မာေအာ္တစ္ဇင္အသင္း၊ ျမန္မာနိုင္ငံနားမၾကားသူမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႔ (MDCDA) ေရႊမင္းသားေဖာင္ေဒရွင္း တို႔မွ ေဟာေျပာသူမ်ားအျဖစ္ ပါဝင္ေျပာၾကားခဲ့သည္။  စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ ဆူးေလ ရွန္ဂရီလာဟိုတယ္နွင့္ ကေမာၻဇဘဏ္ တို႔မွလည္း ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ နိုင္ငံတကာကၽြမ္းက်င္သူ မ်ားတြင္ ILO ဂ်ီနီဗာ ရံုးမွ မသန္စြမ္းဆိုင္ရာ ကၽြမ္္းက်င္သူ စီနီယာ Stefan Tromel ၊  အာရွမသန္စြမ္းသူမ်ား မဟာမိတ္ (APDA)  UK မွ စီမံခန္႔ခြဲေရးအရာရွိခ်ဳပ္ Michael Jeewa၊ နွင့္ The Safe Harbour Counselling Centre ၏ ဒါ႐ုိက္တာ Cassandra Chiu (သူမမွာ World Economic Forum (Singapore) ၏ ကမၻာလံုး ဆိုင္ရာ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္ၿပီး ယခုုအလုုပ္႐ံုုေဆြးေႏြးပြဲသိုု႔ သူမတက္ေရာက္ႏိုုင္ရန္အတြက္  Parami Energy မွ ကူညီ ေထာက္ပံ့ေပးသည္) တို႔ ပါဝင္ခဲ့သည္။

ယခုအလုုပ္႐ံုု ေဆြးေႏြးပြဲမတိုင္မွီ စီးပြားေရးလုပ္ငန္မ်ားတြင္ မသန္စြမ္းသူမ်ား ပါဝင္ႏိုင္မႈႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ (၁) ရက္သာ သင္တန္းကို ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑တာဝန္ယူမႈရိွေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB) မွ ဦးေဆာင္၍ Dr. Sanjukta Choudhury (the International Business Program, Faculty of Business, BINA NUSANTARA University, Jakarta) ႏွင့္ Cassandra Chiu တို႔ႏွင့္အတူ က်င္းပခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။

MCRB သည္ Association for Aid and Relief (AAR) Japan နွင့္ ပူးေပါင္းျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ မသန္စြမ္းသူမ်ားအား အလုပ္ခန္႔ထားေရးဆိုင္ရာ လက္စြဲစာအုပ္ကို ၂၀၁၈ ခုနစ္ ႏွစ္ဦးပိုုင္း တြင္ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေဝႏိုုင္ရန္လည္း လုပ္ေဆာင္ေနသည္။

ေနာက္ခံအေၾကာင္း

၁။ တင္ျပခ်က္အားလံုးနွင့္ အလုပ္ရံုအစည္းေ၀းပြဲႏွင့္ပတ္သက္သည့္အစီရင္ခံစာကို www.mcrb.org.mm တြင္ၾကည့္ရွုနိုင္ပါမည္။

၂။ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB) ကို ယူေကအေျခစိုက္ Institute for Human Rights and Business (IHRB) ႏွင့္ ဒိန္းမတ္ႏုိင္ငံ အေျခစိုက္ Danish Institute for Human Rights (DIHR) တုိ႕၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈျဖင့္ ယူေက၊ ဒိန္းမတ္၊ ေနာ္ေဝး၊ ဆြဇ္ဇာလန္၊ နယ္သာလန္ ႏွင့္ အိုင္ယာလန္တုိ႕၏ အေထာက္အပ့ံျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းကာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ အေျခစိုက္ ဖြင့္လွစ္ထား ပါသည္။ ၂၀၁၃ခုႏွစ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး၊ ေဒသတြင္း လုိအပ္ခ်က္ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာစံခ်ိန္ စံညႊန္းမ်ား ႏွင့္ အညီ ျမန္မာႏိုုင္ငံတြင္း တာဝန္ယူမႈရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ အသိပညာ၊ စြမ္းရည္ ႏွင့္ စကားဝိုင္းမ်ား ဖန္တီးရန္အတြက္ ထိေရာက္ၿပီး၊ တရားဝင္ျဖစ္ေသာ လမ္းေၾကာင္း (Platform) တစ္ခု အျဖစ္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစရန္ျဖစ္သည္။ သို႔မွသာလွ်င္ တာဝန္ယူမႈရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အေလ့ အက်င့္မ်ား ပိုမုိျဖစ္ေပၚလာမည္ ျဖစ္သည္။ MCRBသည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အစိုးရတုိ႕ႏွင့္ အတူတကြ လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး ဘက္မလုိက္သည့္ လမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ရပ္တည္ပါသည္။