Báo cáo

Phân tích mức độ thỏa đáng của chế độ an sinh xã hội từ nguồn thuế ở Việt Nam, Tháng 6 năm 2019

Báo cáo đưa ra một số tham chiếu để xác định tính thỏa đáng của trợ cấp từ thuế ở Việt nam và đưa ra một số phương án nhằm bảo đảm (tiến tới cải thiện và truy lĩnh) các giá trị trợ cấp trong tương lai. Đánh giá tính thỏa đáng của hệ thống và gói trợ cấp an sinh xã hội về cơ bản là một vấn đề mang tính chính trị, và trong chừng mực nào đó thì mang tính chủ quan. Lý do là tồn tại nhiều bài học quốc tế cũng như nhiều chuẩn quốc gia làm cơ sở cho việc đánh giá tính thỏa đáng trong mối tương quan với các mục tiêu chính sách của trợ cấp.

Phân tích này tập trung vào ba gói trợ cấp chính theo ‘vòng đời’- trợ cấp trẻ em, khuyết tật và tuổi già- phù hợp với cách tiếp cận vòng đời được đặt ra trong MPSARD. Chúng tôi thấy rằng, khi trợ cấp dự kiến dùng để thay thế cho thu nhập, thì mức sàn tối thiểu thỏa đáng cho hưu trí xã hội và trợ cấp khuyết tật (đối với khuyết tật vừa tới khuyết tật nặng làm hạn chế năng lực làm việc) nên là mức chuẩn nghèo, tuy nhiên nếu giá trị trợ cấp hào phóng hơn thì sẽ gần với mức thỏa đáng mang tính tiêu chuẩn. Đối với vấn đề trợ cấp trẻ em và gia đình thì tình trạng còn phức tạp hơn. Do thiếu các tiêu chí so sánh quốc tế, các vấn đề liên quan đến sự phù hợp của tiêu chuẩn Công ước 102, và các thách thức về tính toán chi phí nuôi dưỡng trẻ, nên có thể có sự linh hoạt hơn trong việc xác định mức trợ cấp thỏa đáng trên cơ sở các ưu tiên quốc gia.