ILO çok uluslu işletmelerle ilgili dönüm noktası niteliğindeki Bildirgesinde değişikliğe gitti
Çok Uluslu İşletmeler ve Sosyal Politika ilkeleriyle ilgili değişik Üç Taraflı Bildirge (MNE Bildirgesi) Bildirgeye insana yakışır iş konularıyla ilgili ilkeler katıyor. Bunların arasında başka başlıkların yanı sıra sosyal güvenlik, zorla çalıştırma, kayıt dışı ekonomiden kayıtlı ekonomiye geçiş, mağdurlara tazminat ve onarım sağlanması da yer alıyor. Bildirgenin yeni içeriği, çok uluslu işletmelerin herkese insana yakışır işler sağlanması çabalarına daha fazla katkıda bulunmasına yol gösterecek ilkelere yer veriyor.
Uluslararası Çalışma Örgütü MNE Bildirgesinde değişiklik yaptı.
Bildirgede yer verilen ilkeler, istihdam, eğitim, çalışma ve yaşam koşulları, işçi-işveren ilişkileri ve genel olarak izlenen politikalar gibi alanlarda olmak üzere çok uluslu ve ulusal işletmelere, hükümetlere, işveren ve işçi kuruluşlarına yöneliktir. Bunların arasında çalışma yaşamında temel ilkeler ve haklar da yer almakla birlikte, insana yakışır işin başka pek çok yönüyle ilgili yol gösterici ilkeler sunulmaktadır.
MNE Bildirgesinin ilk halinin benimsenmesinin üzerinden kırk yıl geçtikten sonra çok uluslu işletmeler bugün de küreselleşmenin başlıca sürükleyicileri durumundadır. Bu işletmelerin operasayonları tüm dünyada insanların çalışma ve yaşam koşullarını etkileyebilmekte, işletmeler ekonomik ve toplumsal ilerlemenin yaygınlaşmasında yaşamsal önemdeki rollerini sürdürmektedir.
Bildirgede ILO Yönetim Kurulu tarafından yapılan değişiklik, artan uluslararası yatırımlar ve ticaret, küresel arz zincirlerinin büyümesi dâhil yeni ekonomik gerçeklere yanıt niteliği taşımaktadır. Bu arada, 2006 yılındaki son güncellemeden bu yana ILO’da olsun ILO dışında olsun meydana gelen gelişmeler de dikkate alınmaktadır. Bunların arasında Uluslararası Çalışma Konferansı tarafından benimsenen yeni çalışma standartları, 2011 yılında İnsan Hakları Konseyi tarafından onaylanan İş Yaşamı ve İnsan Haklarıyla ilgili Yönlendirici İlkelerle 2030 sürdürülebilir Kalkınma Gündemi de yer almaktadır.
Yapılan değişiklikler, sosyal güvenlik, zorla çalıştırma, kayıt dışı ekonomiden kayıtlı ekonomiye geçiş, ücretler, mağdurların onarım ve tazminata erişimi gibi insana yakışır iş çerçevesindeki somut konuları ele alan ilkelerin eklenmesiyle MNE Bildirgesine zenginlik katmıştır.
Belge aynı zamanda BM İş Yaşamı ve İnsan Hakları Yönlendirici İlkeleri ile uyumlu olarak “gerekli özeni gösterme” süreçlerine yol göstermektedir. Bu süreçler, insana yakışır işler, sürdürülebilir işletmeler, daha kapsayıcı büyüme ve özellikle Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 8’in gerçekleşmesi açısından doğrudan yabancı yatırımların (FDI) getirilerinin daha iyi paylaşılması gibi başlıklarla ilgilidir.
MNE Bildirgesi kapsayıcı ekonomik büyüme ve insana yakışır iş hedeflerine ulaşılmasında hükümetin, işletmelerin ve sosyal ortakların farklı rollerini ve sorumluluklarını tanımaktadır. Dolayısıyla yer verdiği ilkeler yalnızca işletmelere değil hükümetlere de yöneliktir.
ILO Yönetim Kurulu, MNE Bildirgesinde yer alan ilkelerin tüm taraflarca sahiplenilmesini sağlamak için çeşitli operasyonel araçlar benimsemiştir. Bunların arasında bölgesel bir takip mekanizması, üç tarafça birlikte atanan ulusal odak noktalar, şirket-sendika diyalogu ve MNE Bildirgesi ilkelerini yorumlama usulleri de yer almaktadır. Bu arada ILO hükümetlere, işverenlere ve işçilere ülke düzeyinde yardımcı olacaktır.
ILO Genel Direktörü Guy Ryder’ın değerlendirmesi şöyle: “Gözden geçirilmiş MNE Bildirgesi, hükümetler, işverenler arasında, günümüzün gerçeklerini temel alan sağlıklı bir mutabakatı yansıtmaktadır. Bildirge, işletmelerin tüm dünya ölçeğindeki faaliyetleriyle insana yakışır iş hedefinin gerçekleşmesine nasıl katkıda bulunabileceklerinin yollarını net biçimde göstermektedir. Kökleri uluslararası çalışma standartlarında olan tavsiyeler, tüm işletmeler için örnek uygulamaları yansıttığı gibi hükümetin arzu edilin şirket davranışlarını özendirmedeki rolüyle sosyal diyalogun belirleyici rolüne de işaret etmektedir.”
MNE Bildirgesi, şirketlerin sosyal sorumluluğu ve sürdürülebilir iş uygulamalarını ele alan, tüm dünyadan hükümetler, işverenler ve işçiler olmak üzere üçlü bir yapıda geliştirilip benimsenmiş tek uluslararası belgedir.
MNE Bildirgesinde yer alan ilkelerin uygulanmasıyla ilgili bilgi ve rehberlik için: website of multinational enterprises unit ve şirket operasyonlarıyla ilgili daha fazla bilgi için: ILO Helpdesk for Business (assistance@ilo.org ).
Bildirgede yer verilen ilkeler, istihdam, eğitim, çalışma ve yaşam koşulları, işçi-işveren ilişkileri ve genel olarak izlenen politikalar gibi alanlarda olmak üzere çok uluslu ve ulusal işletmelere, hükümetlere, işveren ve işçi kuruluşlarına yöneliktir. Bunların arasında çalışma yaşamında temel ilkeler ve haklar da yer almakla birlikte, insana yakışır işin başka pek çok yönüyle ilgili yol gösterici ilkeler sunulmaktadır.
MNE Bildirgesinin ilk halinin benimsenmesinin üzerinden kırk yıl geçtikten sonra çok uluslu işletmeler bugün de küreselleşmenin başlıca sürükleyicileri durumundadır. Bu işletmelerin operasayonları tüm dünyada insanların çalışma ve yaşam koşullarını etkileyebilmekte, işletmeler ekonomik ve toplumsal ilerlemenin yaygınlaşmasında yaşamsal önemdeki rollerini sürdürmektedir.
Bildirgede ILO Yönetim Kurulu tarafından yapılan değişiklik, artan uluslararası yatırımlar ve ticaret, küresel arz zincirlerinin büyümesi dâhil yeni ekonomik gerçeklere yanıt niteliği taşımaktadır. Bu arada, 2006 yılındaki son güncellemeden bu yana ILO’da olsun ILO dışında olsun meydana gelen gelişmeler de dikkate alınmaktadır. Bunların arasında Uluslararası Çalışma Konferansı tarafından benimsenen yeni çalışma standartları, 2011 yılında İnsan Hakları Konseyi tarafından onaylanan İş Yaşamı ve İnsan Haklarıyla ilgili Yönlendirici İlkelerle 2030 sürdürülebilir Kalkınma Gündemi de yer almaktadır.
Yapılan değişiklikler, sosyal güvenlik, zorla çalıştırma, kayıt dışı ekonomiden kayıtlı ekonomiye geçiş, ücretler, mağdurların onarım ve tazminata erişimi gibi insana yakışır iş çerçevesindeki somut konuları ele alan ilkelerin eklenmesiyle MNE Bildirgesine zenginlik katmıştır.
Belge aynı zamanda BM İş Yaşamı ve İnsan Hakları Yönlendirici İlkeleri ile uyumlu olarak “gerekli özeni gösterme” süreçlerine yol göstermektedir. Bu süreçler, insana yakışır işler, sürdürülebilir işletmeler, daha kapsayıcı büyüme ve özellikle Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 8’in gerçekleşmesi açısından doğrudan yabancı yatırımların (FDI) getirilerinin daha iyi paylaşılması gibi başlıklarla ilgilidir.
MNE Bildirgesi kapsayıcı ekonomik büyüme ve insana yakışır iş hedeflerine ulaşılmasında hükümetin, işletmelerin ve sosyal ortakların farklı rollerini ve sorumluluklarını tanımaktadır. Dolayısıyla yer verdiği ilkeler yalnızca işletmelere değil hükümetlere de yöneliktir.
ILO Yönetim Kurulu, MNE Bildirgesinde yer alan ilkelerin tüm taraflarca sahiplenilmesini sağlamak için çeşitli operasyonel araçlar benimsemiştir. Bunların arasında bölgesel bir takip mekanizması, üç tarafça birlikte atanan ulusal odak noktalar, şirket-sendika diyalogu ve MNE Bildirgesi ilkelerini yorumlama usulleri de yer almaktadır. Bu arada ILO hükümetlere, işverenlere ve işçilere ülke düzeyinde yardımcı olacaktır.
ILO Genel Direktörü Guy Ryder’ın değerlendirmesi şöyle: “Gözden geçirilmiş MNE Bildirgesi, hükümetler, işverenler arasında, günümüzün gerçeklerini temel alan sağlıklı bir mutabakatı yansıtmaktadır. Bildirge, işletmelerin tüm dünya ölçeğindeki faaliyetleriyle insana yakışır iş hedefinin gerçekleşmesine nasıl katkıda bulunabileceklerinin yollarını net biçimde göstermektedir. Kökleri uluslararası çalışma standartlarında olan tavsiyeler, tüm işletmeler için örnek uygulamaları yansıttığı gibi hükümetin arzu edilin şirket davranışlarını özendirmedeki rolüyle sosyal diyalogun belirleyici rolüne de işaret etmektedir.”
MNE Bildirgesi, şirketlerin sosyal sorumluluğu ve sürdürülebilir iş uygulamalarını ele alan, tüm dünyadan hükümetler, işverenler ve işçiler olmak üzere üçlü bir yapıda geliştirilip benimsenmiş tek uluslararası belgedir.
MNE Bildirgesinde yer alan ilkelerin uygulanmasıyla ilgili bilgi ve rehberlik için: website of multinational enterprises unit ve şirket operasyonlarıyla ilgili daha fazla bilgi için: ILO Helpdesk for Business (assistance@ilo.org ).