Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Günü bu sene Türkiye’de ikinci kez kutlanıyor. Bu yılkı Dünya İSG Günü’nün amacı, iş kaynaklı strese ve bu sorunun çalışma hayatındaki yerine daha fazla dikkat çekmek.

“İşyerinde stres – ortak bir zorluk” başlıklı yeni bir ILO raporu bu sorunla ilgili genel farkındalık düzeyinin artırılması, konunun mevzuat ve politikalarda daha kapsamlı bir şekilde ele alınması ve konuyla ilgili verilerin toplanmasına daha fazla ilgi gösterilmesi ihtiyacını dile getiriyor.

İşyerinde stres, işyerindeki psiko-sosyal etmenlere bağlı olarak ortaya çıkmakta ve kişiden talep edilen işlerle, kişinin bu taleplerle başa çıkmak için kullanabileceği kaynaklar arasında bir dengesizlik olmasından kaynaklanmaktadır. Stresin etkileri kişiden kişiye değişmekle birlikte, stres gerek kalp ve damar hastalıkları, tükenmişlik sendromu ve depresyon gibi sağlık bozukluklarına; gerekse artan sigara tüketimi, sağlıksız beslenme ve uyku bozuklukları gibi davranışlara sebep olabilmektedir.

Güvenilir ve mukayese edilebilir verilerin elde edilmesi zor olmakla birlikte, Avrupa’ya ait veriler 2009 yılında işgücünün ortalama %22’sinin stres yaşadığına ve tüm kayıp işgünlerinin %50-60’ının işe bağlı stres sebebiyle yaşandığına işaret etmektedir (2009 AB Risk Gözlemevi Raporu). Bu sorun giderek artma eğilimi sergilemektedir.

ILO Türkiye Direktörü Numan Özcan, Dünya İSG Günü’nü kutlamak için yaptığı açıklamada şu hususa vurgu yapmıştır: "İşyerinde stres, maalesef günlük çalışma hayatımızda çok sık karşılaştığımız bir gerçektir. Stres özellikle iş devamsızlığı (çok sık işe gelmeme) veya sürekli çalışma (mesai saatleri dışında çok fazla çalışma) şeklinde kendini göstermekte; çalışan motivasyonunu, memnuniyetini ve bağlılığını azaltmakta ve çalışan devir oranlarını artırarak verimliliği etkilemektedir. Bununla mücadele etmek için hepimizin bazı yöntemler geliştirmeye ihtiyacı var”.

Bununla birlikte, Yeni ve Yükselmekte Olan Risklerle ilgili İlk Avrupa İşletmeler Anketi’ne (ESENER Raporu) göre, yöneticilerin %80’i psiko-sosyal risklerden endişe duyarken, yöneticilerin %33’ünden daha azının bu risklerle başa çıkmak için prosedürleri bulunmakta.

Bu seneki ILO raporu da psiko-sosyal risklerin yönetilmesinin ulusal İSG politikalarına dahil edilmesi; psiko-sosyal risklerin, işyerinde değerlendirilmesi gereken riskler kategorisine alınması ve ruhsal ve davranışsal bozuklukların meslek hastalıkları listesine dahil edilmesi için, hükümetlerin, işverenlerin, çalışanların ve temsilcilerinin ortak çaba göstermesine ihtiyaç duyulduğuna vurgu yapıyor.

Ayrıca, endişelerini dile getirebilmeleri amacıyla işyerlerinde çalışanlara etkili bir söz hakkı verilmesinin sağlanması ve işyerlerinde, çalışanlar için sosyal destek sistemlerinin kurulmasının teşvik edilmesi de büyük önem taşıyor. Örneğin iş teftiş kurulları, sendikalar veya işletmeler tarafından gönüllü rehberlik malzemelerinin geliştirilmesi, daha resmi ve bağlayıcılığı olan düzenleyici standartların oluşturulmasında ilerleme kaydedilmesi için faydalı olabilir.

Bu sene ILO Türkiye Ofisi, 2016 Dünya İSG Günü’nü İzmir Ekonomi Üniversitesi tarafından düzenlenen bir İSG Sempozyumu çerçevesinde İzmir’de kutlayacak.

Sendikal hareket 1996 yılından bu yana 28 Nisan gününde iş kazaları ve meslek hastalıkları sebebiyle yaralanan veya hayatını kaybeden işçileri anıyor. ILO, ölüm ve yaralanmaların önlenmesine yönelik yıllık tematik kampanyalar düzenlemek suretiyle, bu günü hem bir anma günü hem de bir kutlama günü olarak kabul ederek bu kampanyaya 2003 yılında dahil olmuştur.

Daha fazla bilgi için:
Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü
İzmir Ekonomi Üniversitesi, İş Sağlığı ve Güvenliği Sempozyumu