ILO 100. Kuruluş Yıldönümünde “İş Yerinde Şiddet ve Tacizle Mücadele” Sözleşmesini Kabul Etti

ILO Türkiye Ofisi Direktörü Numan Özcan: “Sözleşmeyle verilen mesaj son derece açıktır: çalışma yaşamında şiddet vardır, ama bu durum asla kabul edilemez.”

Açıklama | 01 Temmuz 2019 Pazartesi
ILO, 10-21 Haziran tarihlerinde Cenevre’de gerçekleşen Uluslararası Çalışma Konferansın’da “İşyerinde Şiddet ve Tacizle Mücadele” konusunda ilk küresel Sözleşme ve Tavsiye Kararını kabul etti.

Sözleşme, çalışma yaşamında şiddet ve tacizin, insan haklarını ihlal ettiği ve fırsat eşitliğinin sağlanmasına karşı bir tehdit olduğundan hareketle, bu tür davranışların kabul edilemez ve insana yakışır işle bağdaşamaz olduğunu ortaya koymaktadır. “Şiddet ve tacizi”, “fiziksel, psikolojik, cinsel veya ekonomik zararı amaçlayan, bunlarla neticelenen veya neticelenmesi muhtemel olan” davranış, uygulama veya tehditler olarak tanımlanmaktadır. Sözleşeme, üye devletlere “şiddete sıfır tolerans ortamı” yaratılması konusunda sorumlulukları olduğunu hatırlatmaktadır.

Konuya ilişkin açıklama yapan ILO Türkiye Direktörü Numan Özcan, çalışma hayatında şiddetin ortadan kaldırılması konusunun ILO’nun uzun yıllardır üzerinde durduğu bir konu olduğunu belirterek, uzun soluklu tartışmaların ve mutabakatın neticesinde ILO üyesi ülkelerin bu konuda uluslararası bir sözleşme kabul etmesinin son derece önemli olduğunu belirtti.

Sözleşme şiddete ilişkin ilk küresel anlaşma

Özcan, “Kuşkusuz sözleşmenin ILO’nun 100. kuruluş yıldönümünün kutlandığı tarihi Yüzüncüyıl Oturumunda kabul edilmiş olması oldukça anlamlıdır. Ayrıca, herhangi bir konuda ve mutabakat sağlayarak yeni bir uluslararası sözleşme yapmanın giderek zorlaştığı bir ortamda ve en son ILO Sözleşmesinin 2011 yılında kabul edildiği göz önüne alındığında uluslararası mutabakatla kabul edilmiş olan Sözleşmenin ne derece önemli ve anlamlı olduğu bir kere daha ortaya çıkmaktadır,” dedi.

“Sözleşmeyle verilen mesaj son derece açıktır: çalışma yaşamında şiddet vardır, ama bu durum asla kabul edilemez.”

Yeni uluslararası çalışma standardı, çalışanların iş sözleşmelerinden kaynaklanan statülerine bakmaksızın, çalışanları korumayı amaçlıyor ve eğitimdeki kişileri, stajyer ve çırakları, istihdamı sonlandırılan işçileri, gönüllüleri, iş arayanları ve iş başvurusunda bulunanları da kapsıyor.

“Sözleşme kadına şiddete özel vurgu yapıyor, çünkü şiddet kadını daha fazla etkiliyor”

Sözleşmede toplumsal cinsiyet temelli şiddete ve kadına yönelik şiddet ve taciz konusuna özel vurgu yapıldığını belirten Özcan, Sözleşmenin de işaret ettiği gibi kadınların şiddetten daha fazla etkilediğini ifade etti.


“Genel olarak toplumda ve tabi ki çalışma yaşamında cinsiyetler arası eşitsizlikler, kadınları şiddet konusunda daha fazla risk altında tutuyor. Şiddet olayları, özellikle kadınların işgücü piyasasına girmelerini ve istihdamda uzun süreli kalmalarını ve ilerlemelerini olumsuz etkiliyor,” şeklinde konuşan Özcan, “Ayrıca çalışma yaşamında şiddet, sürdürülebilir işletmelerin gelişmesini, iş verimliliğini, işyerindeki çalışma ilişkilerini ve işyerinin saygınlığını da olumsuz yönde etkiliyor,” dedi.

Özcan, Sözleşmenin, çalışma hayatının yanısıra ev içi şiddete de vurgu yaptığını belirterek ev işi şiddetin de istihdamı ve üretkenliği değişik seviyelerde etkilediğini bu nedenle işyerinde şiddet kadar ev işi şiddet konusunda da önlemler alınması gerektiğinin altını çizdi.

Şiddet konusunun toplumsal önyargılardan dolayı ‘örtülü’ kaldığını belirten Özcan, şiddet ve tacizle mücadele yöntemlerinin de bütüncül ve toplumsal cinsiyete duyarlı bir bakış açısı ile geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekti.

Özcan, bu sorunun önlenmesi için geliştirilecek tüm çalışmalarda, kamu otoritesinin yanı sıra, işçi ve işveren örgütlerinin birlikte hareket etmesi gerektiğini vurguladı ve toplu pazarlık ve toplu iş sözleşmelerinde de bu sorunun ele alınması gerektiğini dile getirdi.

ILO olarak bu konuda çalışmalarımız artarak devam edecek

Özcan, bu konuda farkındalığın artması katkıda bulunmak amacıyla Aralık 2018’de sosyal tarafların katılımıyla “Çalışma Yaşamında Kadınlara Karşı Şiddet ve Tacizin Önlenmesi” konusunda bir konferansı düzenlediklerini dile getirdi ve bundan sonra da çalışma yaşamında şiddet ve tacizin önlenmesi için işbirliği çağrısı yaptı.<