ILO ve AB Başkanlığı Küçük İşletmelerde Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi için Güçlerini Birleştiriyor

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlarının 104. Uluslararası Çalışma Konferansı paralelinde yaptıkları gayrı resmi toplantıda, küçük ve mikro işletmelerde çalışma koşullarının iyileştirilmesine yönelik çabaların yenilenmesi konusunda anlaşmaya varıldı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlarının Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ile Avrupa Birliği (AB) Konseyi Letonya Başkanlığı tarafından birlikte düzenlenen gayrı resmi toplantısında, küçük ve mikro işletmelerdeki çalışma koşullarının ulusal ve uluslararası düzeylerde iyileştirilmesine yönelik çabaların yenilenmesi konusunda mutabakata varıldı.

Letonya Refah İşleri Bakanı ve İstihdam ve Sosyal Politika Konseyi (EPSCO) Başkanı Uldis Augulis, bu konuda Fransa, Gürcistan, Lüksemburg, Hollanda, Filipinler, Tunus, Türkiye ve ABD’den meslektaşları tarafından yapılan katkılara ve AB İstihdam, Sosyal İşler, Beceri ve İşgücü Hareketliliği Komiseri Marianna Thyssen tarafından sağlanan girdilere teşekkür etti.

Bakan Augulis, iş güvenliği ve sağlığı (İSG) standartlarının mikro ve küçük işletmeleri de kapsayacak şekilde yaygınlaştırılması ve bu alanda sağlanacak etki konusunda şunları söyledi: “Bu, Avrupa Birliği Letonya Başkanlığı dönemi programının öncelikleri arasındadır. Bakanlıklar ve uzmanlar düzeyinde Başkanlık konumundaki bir ülke olarak Letonya, çalışma ortamlarındaki yeni durumlara uyum sağlamaya önem vermektedir. Bunların arasında, sağlık ve güvenlik standartlarının küçük ve mikro işletmelerde yaşama geçirilmesi, yeni ve henüz ortaya çıkan risk etmenlerinin dikkate alınması, meslek hastalıkları ve yaşlanan işgücü gibi başlıklar da bulunmaktadır.”

ILO Genel Direktörü Guy Ryder konuyu sahiplenmesi dolayısıyla Letonya Başkanlığına teşekkür ettikten sonra gizli bir İSG trajedisine atıfta bulundu: “Her yıl 2 milyondan fazla çalışanın meslek kazaları ve hastalıkları yüzünden öldüğünü biliyoruz. Her yıl 313 milyondan fazla işçi ölümcül olmayan iş kazası geçirmektedir ve bu da her gün 860 bin kişinin iş başında yaralanması anlamına gelmektedir. Her ölümün, yaralanmanın ve hastalığın temsil ettiği insanlık trajedisine ek olarak, yaptığımız tahminlere göre dünyanın toplam GSH’sinin yüzde 4’üne tekabül eden maddi kayıplar da söz konusudur.”

Küçük ve mikro iletmeler (KMİ) dünyadaki işyerleri arasında çoğunluğu oluşturmaktadır ve küresel işgücünün büyük bölümünü istihdam etmektedir. Mikro işletmeler genel olarak 10’a kadar işçi çalıştıran işyerleri olarak tanımlanırken küçük işletmelerde çalışan işçi sayısı 10 ile 100 arasındadır. KMİ, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) üyesi ülkelerde tüm firmaların yüzde 95’ini oluşturmaktadır ve bu işletmeler toplam istihdam içinde yaklaşık yüzde 46 paya sahiptirler.

AB’de yasal olarak kayıtlı mikro ve küçük işletmeler, genellikle İSG yönetimine ilişkin oturmuş bir yaklaşım olmaksızın, toplam istihdamın yaklaşık yüzde 50’sini oluşturmaktadır. Mikro ve küçük işletmelerdeki yetersiz İSG uygulamalarının başlıca nedenleri, bu alanda hemen ulaşılabilecek bir rehberliğin ve uzmanlığın olmayışı, riskler ve yükümlülükler konusunda farkındalığın yetersizliğidir. Ayrıca, geçici sözleşmelerin, kendi hesabına çalışmanın ve örneğin taşeronluk gibi çok sayıda tarafın yer aldığı sözleşme düzenlemelerinin yaygınlaşması, fiziksel ve psikososyal tehlikelerin önlenmesi açısından yeni sorunlar yaratmıştır.

Bu nedenlerden dolayı mikro ve küçük işletmelerde mesleki riskler büyük firmalara göre çok daha fazladır: KMİ’lerde ölümcül kaza oranı büyük şirketlerdekinin neredeyse iki katı kadardır. Ayrıca küçük işletmeler ulusal ve uluslararası yasal düzenlemelere daha az uyma eğilimindedir.

Bakan Augulis, ILO ve AB tarafından sürdürülmekte olan, çalışma ortamlarını gerek ulusal gerekse uluslararası düzeylerde iyileştirmeyi hedefleyen etkinlikler ve projelerden övgüyle söz etti. Augulis burada özellikle ILO’nun 2010-2016 dönemi Eylem Planı’na işaret etti. Eylem Planı, iş güvenliği ve sağlığı alanındaki sözleşmelerin ve AB’nin yeni Çalışma Yaşamında Sağlık ve Güvenlik Stratejik Çerçevesi 2014-2020 belgesinin yaygın biçimde onaylanmasını ve etkili biçimde uygulanmasını hedeflemektedir.

Augulis sözlerini şöyle sürdürdü: “Ancak, küçük ve mikro işletmelerin oluşturduğu özel hedef grup açısından bakıldığında, bu işletmelerin işçilerin korunması ve en son teknolojiler ve iletişim araçları dâhil olmak üzere modern ve yenilikçi araçların kullanılması gibi konuların taşıdığı büyük öneme ilişkin olarak bilgilendirilmeleri mutlaka gereklidir.”

Gayrı resmi Bakanlar Toplantısı, ihtiyaçlarla İSG kaynaklarının birbiriyle gerektiği gibi denkleştirilmesinin önemli bir görev olarak ortada durduğu konusunda mutabakata vardı. Dolayısıyla, bu bağlamda ulusal ve uluslararası düzeylerde ortak ve kararlı çabalar gerekmektedir. Son yıllarda ortaya çıkan örnek uygulamaların özelliği, gerekli uyarlamaların yapılmış olması, eyleme yönelik ve zamanlı, düşük maliyetli yaklaşımların benimsenmiş olmasıdır. Bu yaklaşımlarda sağlık ve güvenlik diğer yönetim hedefleriyle kaynaştırılmıştır. Bunun da ardında, gerektiği durumlarda mevzuatın basitleştirilmesi; risk değerlendirmesini mutabakata dayalı, yaratıcı ve daha yoğun odaklı şekilde gerçekleştirmelerini kolaylaştırmak üzere KMİ’lere rehberlik ve destek sağlanması yatmaktadır.

“Küçük ve mikro işletmelerin oluşturduğu özel hedef grup açısından bakıldığında, bu işletmelerin işçilerin korunması ve en son teknolojiler ve iletişim araçları dâhil olmak üzere modern ve yenilikçi araçların kullanılması gibi konuların taşıdığı büyük öneme ilişkin olarak bilgilendirilmeleri mutlaka gereklidir."

Uldis Augulis

 
KMİ’lerin pek çok ülkenin ekonomisinde oynadığı önemli rolü ve İSG politikalarının uygulanmasında karşılaştıkları özel güçlüklere vurgu yapan Guy Ryder sözlerini şöyle tamamladı: “Bu uygulamayı etkinleştirmek için, toplumlarda önleme kültürünün köklü biçimde yerleştirilmesi, ulusal politikaların, sistemlerin ve programların güçlendirilmesi gerekmektedir. Düzenlemelere uyulması açısından, güçlü bir çalışma yaşamı idaresi ve uygulama mekanizmalarının geliştirilmesi de buna dâhildir.”

İrtibat:
Stefan Giffeler
Sözcü
Avrupa ve Orta Asya Baş İletişim Sorumlusu
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)
Berlin, Almanya
Tel.: +49 30 28040 860
Email: giffeler@ilo.org